ramadan

Toen ik in NL woonde of met vakantie was in Indo, heb ik me nooit echt bezig gehouden met de ramadan, behalve dat opviel dat moslims dan erg moe waren en er weinig gebeurde. Dit jaar is de ramadan vorige week zaterdag begonnen en de manier waarop ik er nu naar kijk, na 1.5 jaar indonesie, is volledig anders.

Ten eerste zie je wat er gebeurt aan community gebeuren: bijna iedere moslim doet mee, dus dat geeft een enorme sense van 'erbij horen', gedeeld leed, iedereen ondergaat hetzelfde. Dan de 'breaking of the fast', is een heel gebeuren. Na een hele dag geen eten, geen drinken, geen sex, niet roken, enfin helemaal niks, mag als de zon ondergaat, weer alles (in Indo heel simpel..6 uur, in europa veel gevarieerder). Wanneer de moskeeen weer beginnen te bleren (een van de downsides van de ramadan)is het TIJD, waar iedereen al lang naar uitkijkt. Vaak is dat een belangrijk familie moment, waarbij iedereen aanwezig is: eerst worden dadels gegeten of cakes, en veel thee gedronken en daana begint de maaltijd, vaak overdadiger dan anders. Markten/supermarkten verkopen veel meer en duurder voedsel tijdens de vastenmaand, er wordt door de vrouwen veel aandacht besteed aan lekker en voedzaam eten. Ook gaan de prijzen omhoog van kip, vlees etc. The breaking of the fast wordt ook door veel hotels en werkgevers gebruikt voor teambuilding, netwerkbuilding etc. Dat laatste is iets nieuws, moderne vorm.
Om 3 uur 's nachts staan de vrouwen op om weer te koken. Er wordt uitgebreid gegeten en gedronken om 4 uur en om 4.30 gaat iedereen naar de moskee, waar gebeden en geslapen wordt. Op dit moment gaat Ujang, onze 'houseboy' en serieuze moslim, 3 x p/dag naar de mosk, Emy en Putut doen dat niet maar vasten wel.Vrouwen die ongesteld zijn hoeven niet te vasten, zieken ook niet, maar als je een keer niet vast en je kunt wel, moet je die dagen inhalen...
Voor de meesten is de Ramadan, met het enorme feest erna,de Idul Fitri, de beste en leukste maand in het jaar.

Een ander ding wat ik niet wist van de ramadan, was de 'do good'. De rijkere mensen geven deze periode veel aan de armen. Ibu Hassim, de rijke eigenaresse van dit huis (ze bezit 50+ huizen, we praten over echt RIJK) geeft aan de arme mensen bij de kampung dicht in haar buurt, eten. Ik heb met Tineke en de kinderen vorige week siroop gegeven aan arme kinderen bij Emy in de kampung hier dicht in de buurt (zie foto)

Het is een tijd voor spiritualiteit; als je overdag afziet van allerlei aardse geneugten, staat je geest op een gegeven moment open voor andere dingen.
Je mag niet liegen, je mag geen kwaad apreken over andere mensen en op idulfitri vraag je vergeving voor de dingen die je wel/niet gedaan hebt t.a.v. iedereen die je kent.
Wb het liegen gaven we Putut, de driver een moeilijke tijd. In Lombok was de camera en de mobiele telefoon gestolen van fred en tineke. We zaten daar in de middle of nowhere dus we hebben het niet aangegeven. Terug in Jakarta wilden we naar de politie en hadden de hulp van Putut nodig vanwege de taal. Ik zei dat hij dan maar moest zeggen dat het in Jakarta gebeurd was, niet in de gaten hebbende dat ik hem in een heel moeilijk parket bracht. Hij heeft uiteindelijk ook de waarheid verteld aan de politie ambtenaar die uteindelijk toch het briefje heeft geschreven.

Kortom ik heb enorm veel meer respekt gekregen voor de godsdiens, de vastenmaand, nu ik er veel meer van weet. En voor de mensen die het doen. Toch jammer dat wij christenen niet iets hebben wat zo verbindt als deze ene maand per jaar, die ook heel veel struktuur geeft en de kans geeft naar binnen te kijken ipv naar buiten.